Monsters

Umberto Eco schrijft in De geschiedenis van de lelijkheid over monsters en gedrochten. In de middeleeuwen en renaissance konden ze er wat van, maar ook nu nog is er de fascinatie voor het monsterlijke.

Denk bijv. aan de gretigheid waarmee wij kijken naar `shock/docs` over mensen met extreem overgewicht, of Elefantiase.
Vanavond weer een aflevering van Help ons kind is te dik. Fascinerend hoe abnormale kinderen worden gevormd naar de schoonheids- en gezondheidsideaal. `Monsters`worden zo geneutraliseerd. De worsteling met het abjecte en de inspanningen om een beter zelfbeeld te krijgen, houden ons aan de buis gekluisterd.

Splijtstof

Gelezen: Splijtstof tijdschrift van de faculteit Filosofie van de RU Nijmegen.

Kerstnummer 2010. Gekregen van Nathan, medelid van het Nijmeegs Studentenkoor.

Heeft me aan het denken gezet over Schopenhauer.

Als pessimist ziet hij het leven als een groot tranendal, met als uitweg "in eerste instantie de grenzeloze onzelfzuchtigheid, dat wil zeggen het medelijden, en uiteindelijk de negatie van de wil tot leven zelf" (Wikipedia). 

De kunst biedt tijdelijke verlossing. En dan vooral de muziek die rechtstreeks de Wil aanspreekt.

Het belang van muziek voor het welbevinden van mensen is erg groot. Ik durf te veronderstellen dat er niemand is die niet van wat voor soort muziek dan ook houdt. Net zoals ieder mens geluk nastreeft (Splijtstof zie artikel De kunst van gelukkig zijn. N.B. kunst en geluk worden hier bij elkaar geplaatst), zo houdt iedereen op zijn of haar manier van muziek.

Ik repeteer nu de Johannes Passion van Bach, met het Nijmeegs Studentenkoor waar ik sopraan zing (op dinsdag 19 april 2011 is het Concert in de Molenstraatkerk in Nijmegen om 19.30 uur.

Tijdens de repetities ervaar ik het "verlossende" van de muziek. Christus verlost de mens in het verhaal van zijn kruis, door aan het kruis genageld te worden. Bach verlost de mens even van zijn wereldlijke beslommeringen.

Hoe ligt het verband tussen horror en het sublieme?
Is "art horror" zoals Carrol het noemt (1) een vorm van het sublieme, of is er een verschil tussen de sublieme ervaring en het genot van het griezelen?

Volgens mij hebben beide in ieder geval de overeenkomst dat het te maken heeft met een angst die niet direct bedreigend is. Er is een afstand nodig tot het angstaanjagende om te kunnen genieten.

1. Carroll, N. (1990). The Philisophy of Horror or Paradoxes of the Heart. New York & London: Routledge.

 

laurastoop.nl is online

Meer lezen over kunstfilosofie?

Zie www.laurastoop.nl